نحوه عملکرد موتورهای جستوجو بسیار جذاب و در عین حال پیچیده است؛ برای اینکه بدانیم موتورهای جستوجو چگونه کار می‌کنند بیایید از اولین قدم شروع کنیم. یعنی سرچ کردن در اینترنت.
زمانی که شما یک مرورگر را باز می‌کنید، به دنبال پاسخ یک سوال، دریافت اطلاعات بیشتر از یک موضوع، دانلود فایل‌های مختلف وغیره هستید. برای یافتن این اطلاعات چه می‌کنید؟ کلمه یا جملۀ مرتبط با موضوع موردنظرتان را در قسمت سرچ مرورگر وارد کرده و دکمه Enter را می‌فشارید. بعد از چند ثانیه، لیستی از سایت‌هایی برایتان نشان داده میشود که حاوی اطلاعات موردنظر شماست.
در این فاصلۀ زمانی بین سرچ کردن کلمه در مرورگر و نمایش نتایج جستجو، چه اتفاقی افتاده است؟ چگونه اطلاعات موردنظر ما از میان میلیون‌ها صفحه اطلاعات متنی، عکس و ویدئو در کمتر از چند صدم ثانیه، پیدا می‌شوند؟
در این مقاله سعی می‌کنیم با زبانی ساده به این سوالات پاسخ دهیم؛ ببینیم که موتورهای جستوجو چگونه کار می‌کنند؟؛ اجزای مختلف آنها چیست و چگونه موتورهای جستوجو اطلاعات را پیدا می‌کنند.
نحوه عملکرد موتورهای جستوجو چگونه است؟
وبسایت‌هایی که در صفحه اول گوگل نمایش داده می‌شوند، حاصل بررسی میلیون‌ها اطلاعاتی است که در فرمت‌های مختلف متنی، ویدئویی و صوتی در اینترنت وجود دارند.
اما گوگل چگونه محتوای وبسایت‌ها را بررسی میکند؟ چطور متوجه میشود که کدام بخش از اطلاعات، آن چیزی است که به موضوع شما مربوط میشود؟
بطور خلاصه، در مرحله اول رباتهای گوگل تمام محتواهای موجود در وب را بررسی می‌کنند؛ مرحله دوم، نوبت به دسته‌بندی این اطلاعات می‌رسد. در مرحله سوم نیز اطلاعات موردنیاز شما به صورت لیست نتایج جستوجو به شما نشان داده میشود.
اگر لینک مطلب شما یا لینکی که به آن بک لینک داده‌اید در حالت No Follow باشد، این محتواها برای ربات گوگل قابل مشاهده نیست. در این‌صورت، این محتواها در لیست نتایج گوگل قرار نمی‌گیرند.
عنوان تخصصی این مراحل سه گانه عملکرد موتورهای جستوجو عبارتند از:
- Crawl (خزیدن)
- Index (دسته بندی اطلاعات)
- ارائه اطلاعات بصورت لیست نتایج جستجوی قابل مشاهده برای کاربر
برای درک بیشتر و بهتر اینکه موتورهای جستوجو چگونه کار می‌کنند، به توضیح مختصر هریک از موارد بالا می‌پردازیم.
کراول کردن موتور جستوجو (Crawling) چیست؟
قدم اول برای پیدا کردن اطلاعات این است که تمامی محیط وب، بررسی شود. برای اینکار، ربات‌هایی طراحی شده‌اند که مانند بازوهای یک عنکبوت یا اختاپوس در تمام محیط وب، می‌خزند و پخش می‌شوند. تمامی محتواها، تصاویر، ویدئوها و هرچیزی که تیم ربات گوگل به آنها دسترسی داشته باشد، بررسی می‌شوند. به این نحوه عملکرد، خزش یا Crawl کردن می‌گویند.
تشخیص محتوا برای موتور جستوجو از طریق بررسی لینک مطالب امکانپذیر است. هر محتوا دارای یک URL اختصاصی است. بنابراین با هر سرچ کاربر، رباتهای خزندۀ گوگل علاوه بر بررسی مجدد URL های قدیمی، با URL های جدید نیز مواجه می‌شوند. هر لینک جدید به معنای ثبت یک محتوای تازه در وب است.
اکنون رباتهای خزندۀ موتورهای جستجو، میلیاردها لینک را که حاوی محتواهای مختلف است بررسی کرده‌اند. در مرحله بعد نوبت به تشخیص محتوای مرتبط با نیاز کاربر از سایر محتواهاست.
اگر مشتاقید که بدانید در مرحله بعد، موتورهای جستوجو چگونه کار می‌کنند، عنوان بعدی را از دست ندهید.
ایندکس کردن (Index) موتورهای جستوجو چیست؟
میلیاردها لینک از اطلاعاتی که توسط ربات خزنده گوگل کشف و بررسی شده‌اند، نیازمند طبقه بندی هستند. باید مشخص شود که فرمت، موضوع، قالب و حجم آنها چیست. همچنین پس از شناسایی این موارد، باید ذخیره سازی و طبقه بندی شوند.
دلیل طبقه بندی، فهرست سازی و ذخیره کردن این اطلاعات، آن است که لازم نباشد موتورهای جستوجو برای هر بار سرچ از طرف چند صد میلیون کاربر، تمام لینک‌ها را دوباره از اول بررسی کنند.
با ایندکس شدن اطلاعات، مطالب موردنیاز کاربر، خیلی سریع‌تر و با کیفیت بهتر، نمایش داده میشود. یکی از مزایای قابل توجه ایندکس این است که محتواهای درست از نادرست را از یکدیگر جدا میکند. یعنی فقط محتواهایی که بطور صحیح، تولید شده‌اند برای کاربر نشان داده خواهند شد.
اینجاست که به اهمیت نقش سئو پی می‌بریم؛ اگر سایت خود را برای موتورهای جستوجو بهینه کنید و به تولید محتوای سئو شده، اهمیت بدهید، موتورهای جستوجو شما را بعنوان محتوای مناسب شناسایی می‌کنند.
تهیه لیست نتایج جستوجو برای کاربر توسط موتورهای جستوجو
در مرحله ایندکس کردن لینک‌ها، اطلاعات ذخیره‌سازی و طبقه بندی شدند. در این مرحله مطالب مرتبط با سرچ کاربر، استخراج شده و به شکل یک لیست، نشان داده می‌شوند.
فهرست نتایج سرچ، شامل تعدادی از سایت‌هایی است که مقالات، ویدئوها و تصاویر موردنظر شما در آنها قرار دارند.
انواع موتورهای جستجو
اکنون که بطور کلی دانستیم موتورهای جستوجو چگونه کار می‌کنند، شناخت انواع موتورهای جستوجو برایتان جالب است
انواع موتورهای جستوجو به دو گروه تقسیم می‌شوند:
- بر اساس خزیدن: ، نحوه کار این بخش را بطور مفصل توضیح دادیم.
- دایرکتوری‌ها: اطلاعات کسب و کار به همراه کلمات کلیدی در فهرست‌های دایرکتوری، ثبت می‌شوند. مدیران، باید اطلاعات را بررسی و تایید کنند.
برخی از موتورهای جستجوی برتر عبارتند از:
- گوگل
- یاهو
- Baidu
- DuckDuckGo
- Internet Archive
- Yandex.ru
چگونه در بین نتایج صفحه اول گوگل قرار بگیریم؟
گوگل پرکاربردترین موتور جستوجو در دنیاست. الگوریتم‌های گوگل توسط این شرکت برای رتبه بندی سایت‌ها و صفحات، طراحی شده‌اند. شناخت این عوامل در بهینه سازی سایت و کسب رتبه در صفحه اول گوگل تاثیر مستقیم دارد.
- میزان بروز رسانی و سرعت بارگذاری سایت
- میزان تولید محتوا و حجم آنها
- مرتبط بودن صفحات سایت به یکدیگر از لحاظ موضوعی
- نحوه لینک‌سازی داخلی و داشتن بکلینک
- اعتبار دامنه
- تجربه کاربری مناسب
- ضریب خروج از سایت و نرخ کلیک در نتایج گوگل
- طراحی ریپانسیو سایت
- ارسال دیدگاه توسط کاربران و امتیازدهی در صفحه
سخن پایانی
نحوۀ عملکرد موتورهای جستوجو بسیار پیچیده بوده و شامل مباحث فنی زیادی است؛ اما آگاهی کلی نسبت به اینکه موتورهای جستوجو چگونه کار می‌کنند، ما را در پیشبرد اهدافمان یاری میکند.
هدف از راه اندازی کسب و کار اینترنتی، افزایش فروش آنلاین و سود بیشتر است. آشنایی با نحوه کارکرد موتورهای جستوجو چه فایده‌ای برای کسب و کار شما دارد؟ می‌توانید با پیاده سازی الگوریتم موتورهای جستوجو در سایت و محتوا، آنها را به عنوان یک منبع ارزشمند معرفی کنید. با این روش، رسیدن به صفحه اول گوگل، دیگر رویا نیست.
سلام. چقدر این گوگل و ربات های خزنده ش و الگوریتم هاش پیچیده و جالبه، واقعا هر چقدر دارم در موردش یاد می گیرم کمه و بیشتر عاشق گوگل میشم.
خدارو شکر می کنم که سایتم رو شما طراحی کردید و با عشق دارم برای سئو و رشدش آموزش می بینم.
سلام جناب رستم زاده ، خوشحالیم که راضی هستید
چقدر جالب بود این مقاله، من تازه بااین مسائل اشنا شدم و اصلا طرز کار گوگل رو نمی دونستم. عجب دنیایی داره این تکنولوژی بکار برده شده در این موتور جستجو.
مرسی از مقاله و توضیحات جامع و مفیدتون. من در زمینه دنیای اینترنت خیلی نمی دونم اما این مقاله و اینکه گوگل چگونه کار می کنه خیلی برام جالب اومد و تازه دارم یک سری چیزها رو می فهمم.
دستتون درد نکنه.
سلام و خدا قوت به سایت خوب پرگاس.
من از پیجتون اومدم. انصافا خیلی مقالات خوبی دارید و حیفم اومد نظر نزارم.
من درس بزرگی که از گوگل یاد گرفته ام اینه که وقتی موتور جستجو یاهو وجود داشت، گوگل فقط یک ایده بود، اما اومد و با اختلاف بهترین شد، یعن یعنی خواستن توانستن است.
عه، پس اینجوریه. من اصلا فکرشم نمی کردم که موتورهای جستوجو یعنی خصوصا گوگل این مدلی کار می کنن.
واقعا دستتون درد نکنه.
موتور جستجوی گوگل اونقدر دیگه محبوب شده که بقیه حداقل توی ایران به فراموشی سپرده شدن.
دم لری بیج درد نکنه با اون هوش و ذکاوتش که اینقدر تونسته گوگل رو توسعه بده و هوشمندش کنه.